Қостанай облысы әкімдігі білім басқармасының «Қостанай қаласының білім бөлімі» ММ-нің 2021 жылғы 1 тоқсандағы сыбайлас жемқорлық тәуекелдеріне ішкі талдау нәтижелері туралы талдамалық анықтамасы

Жарияланды 29 сәуір 2021

Қаралды: 156

«Қостанай қаласының білім бөлімі» ММ басшысының 19.04.2021 жылғы № 450 «Сыбайлас жемқорлық тәуекелдеріне ішкі талдау жүргізу туралы» бұйрығы негізінде 2021 жылғы 20 сәуір мен 2021 жылғы 26 сәуір аралығында Қостанай облысы әкімдігі білім басқармасының «Қостанай қаласының білім бөлімі» ММ қызметінде 2021 жылғы 1 тоқсандағы сыбайлас жемқорлық тәуекелдеріне ішкі талдау жүргізілді (бұдан әрі-білім бөлімі).

«Персоналды басқару»

«Қостанай қаласының білім бөлімі» ММ-де басқарушылық функциялар секторлар қызметінің бағыттары бойынша іске асырылады: жалпы орта білім беруді дамыту және білім беру қызметтерінің сапасын ішкі бақылау секторы, білім беру мекемелерінің тіршілік әрекетін қамтамасыз ету секторы, бала құқықтарын қорғау және балалардың мүдделерін сақтау секторы, жоспарлау және болжау секторы.  Штат саны 11 әкімшілік мемлекеттік қызметшіні құрайды. Ағымдағы жылғы 26 сәуірдегі жағдай бойынша мемлекеттік қызметшілердің нақты саны-10 адам.

Білім бөлімінің мемлекеттік қызметшілерінің сапалық құрамын талдай келе, қызметкерлердің орташа жасы 41,9 жасты құрайтынын атап өткен жөн. Зейнеткерлік және зейнеткерлік жасқа дейінгі қызметкерлер жоқ. Ұлттық құрамы бойынша 90 % - қазақ, 10% - орыс мемлекеттік қызметкерлері.   

2021 жылғы 1 қаңтар мен 31 наурыз аралығындағы кезеңде басқа мемлекеттік лауазымға орналасу 1 адамды құрайды. 

            Қызметтік міндеттерін тиімді атқару үшін «Мемлекеттік қызмет туралы» ҚР Заңының 10-бабының 14-тармағын іске асыру мақсатында мемлекеттік қызметшілер өзінің кәсіби деңгейі мен біліктілігін арттыруға міндетті. Біліктілікті арттыру кестесіне сәйкес, 2021 жылдың 1 тоқсанында білім бөлімінің 1 мемлекеттік қызметкері Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Мемлекеттік басқару академиясының Қостанай облысы бойынша филиалының мемлекеттік қызметшілерінің біліктілігін арттыру курсынан өтті.

«Мемлекеттік қызмет туралы» ҚР Заңына сәйкес алғаш рет қабылданған 1 мемлекеттік қызметшіге тәлімгерлік ұйымдастырылды.

Тәртіптік тәжірибені талдай келе, білім бөлімінің мемлекеттік қызметшілері 2021 жылдың 1 тоқсанында сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнаманы, еңбек заңнамасын бұзғаны үшін тәртіптік жауапкершілікке тартылмағанын атап өтеміз.

Білім бөлімінде мүдделер қақтығысын тудыратын алғышарттар жоқ. Туыстық байланысы бар немесе жұбайы болып табылатын мемлекеттік қызметшілер білім бөлімінде жұмыс істемейді.

Мемлекеттік қызметшілердің өз өкілеттіктерін жеке, топтық және өзге де қызметтік емес мүдделерде пайдалануына әкеп соғуы мүмкін әрекеттерді жасауына жол бермеу мақсатында кадр қызметі барлық мемлекеттік әкімшілік қызметшілерді сыбайлас жемқорлыққа қарсы шектеулермен таныстыру бойынша жұмыс жүргізді. Жыл сайын білім бөлімінің барлық мемлекеттік қызметшілері және олардың жұбайлары туралы декларациялар тапсырады, бұл сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнамамен көзделген қаржылық бақылау шарасы болып табылады.

Осылайша, мемлекеттік қызметшілердің қызметі Қазақстан Республикасының «Мемлекеттік қызмет туралы», «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы» Заңдарын, мемлекеттік қызметшілердің Әдеп кодексін іске асыруға бағытталған.

Жалпы, білім бөлімінің мемлекеттік қызметшілерінің қызметі қойылған міндеттер мен функцияларды жүзеге асыруға бағытталған.

«Мемлекеттік қызметтерді көрсету»

  Қазіргі уақытта Қостанай қаласы әкімдігінің білім бөлімінде барлығы 22 мемлекеттік қызмет көрсетіледі:

 - 14 - білім бөлімінде;

 -  9 - мектепке дейінгі мекемелер мен білім беру ұйымдарында – 9 (білім беру бөлімдері мен білім беру ұйымдарында педагог кадрларды аттестаттау жүргізіледі).

2020 жылы «Қостанай қаласының білім бөлімі» ММ-де 25626 мемлекеттік қызмет көрсетілді. Оның ішінде Мемлекеттік корпорация (ХҚКО) арқылы – 1478, тікелей мемлекеттік органда– 9108, egov.kz электрондық үкімет порталы арқылы–399, indigo24.kz, school.kst-goo.kz ведомстволық бағынысты порталдары – 14641 («Электронды балабақша» -8139, «Электрондық мектеп»- 6345, «ҚР БҒМ АЖО»- 157) көрсетілген.

2021 жылдың 1 сәуіріне «Қостанай қаласының білім бөлімі» ММ-де 5070 мемлекеттік қызмет көрсетілді. Оның ішінде Мемлекеттік корпорация (ХҚКО) арқылы – 51, тікелей мемлекеттік органда-1524, egov.kz электрондық үкімет порталы арқылы -221, indigo24.kz, school.kst-goo.kz ведомстволық бағынысты порталдары – 3274 («Электрондық балабақша»-1842, «Электрондық мектеп» - 1432) көрсетілген.

Мемлекеттік қызмет көрсету сапасын арттыру мәселелері жыл сайын білім бөлімінің кеңестерінде және білім бөлімінің басшысы жанындағы кеңестерде қаралады.

2021 жылғы 5 ақпанда БКБ режимінде өткен білім беру бөлімінің басшысы жанындағы кеңесте білім бөлімінің 2020 жылға мемлекеттік қызмет көрсету мәселелері жөніндегі қызметінің есебі және ішкі бақылау қорытындысы тыңдалды (есеп білім бөлімінің сайтында орналастырылған).

2021 жылға білім бөлімінде мемлекеттік қызмет көрсету саласындағы ҚР заңнамасын сақтау мәніне ішкі бақылау бойынша бақылау іс-шараларының жоспары бекітілді.

Жыл сайын білім бөлімінде мемлекеттік қызмет көрсету сапасын арттыру бойынша түсіндіру іс-шараларының медиа-жоспары бекітіледі.

Сондай-ақ, жыл сайын білім бөлімінің мамандарымен Мемлекеттік корпорация қызметкерлері мен мектептердің жауапты тұлғалары үшін оқыту семинарлары өткізіледі.

2021 жылдың 1 тоқсанында 4 оқыту семинары өткізілді:

1. 02.2021 ж. Әлеуметтік педагогтар үшін «Электрондық үкімет» порталы арқылы мемлекеттік қызметтер бойынша анықтама алу;
2. 02.2021 ж. «Педагог қызметкерлер үшін аттестаттау қағидаларын сақтау»;
3. 02.2021 ж. Мемлекеттік корпорация қызметкерлері үшін «ЭҮП және Мемлекеттік корпорация арқылы көрсетілетін мемлекеттік қызметтердің сапасын арттыру»;
4. 03.2021 ж. «Басқарушылық жаппай оқыту: нормативтік-құқықтық қамтамасыз ету және мемлекеттік қызмет көрсету сапасын арттыру».

Халыққа көрсетілетін мемлекеттік қызметтер туралы түсіндіру мақсатында білім бөлімі тоқсан сайын халықты мемлекеттік қызметтер туралы, «Электрондық балабақша», «Электрондық мектеп» автоматтандырылған жүйелері туралы, «Алау ТВ» телеарнасында жүгіртпе жолды немесе бейнетаспаны орналастыру жолымен қорғаншы және қамқоршы мемлекеттік қызметтер туралы хабардар етуді жүргізіледі (22.02.2021 ж.).

Жыл сайын білім бөлімінің инстаграмында Мемлекеттік қызмет көрсету тәртібін түсіндіру бойынша халықпен тікелей эфирлер өткізіледі: мектепке дейінгі бөлім - https://www.instagram.com/tv/CLq5J_sAzuQ/?igshid=rcukqg2fxeb3; опека және попечительство-https://www.instagram.com/tv/CMl7eR4grZz/?igshid=1sq14x1qqfmiq; жалпы орта білім беруді дамыту және білім беру қызметтерінің сапасын ішкі бақылау секторы -  https://www.instagram.com/tv/CNEd00JAAkd/?igshid=urq8uroynk34.

Сонымен қатар, бұқаралық ақпарат құралдарында білім бөлімінің инстаграмм және интернет-ресурсында 3 мақала жарияланды:

1. «Біздің Қостанай» газетінде 21.01.2021 ж. № 6 «Жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды орналастырудың баламалы түрлері» мақаласы;
2. 01.2021 ж. № 4 «Учительская плюс» газетінде «Балабақшалар электронды келісімшарттарды қосты» мақаласы;
3. балаларды орналастырудың баламалы түрлері бойынша білім беру бөлімінің инстаграмм сілтемесі: https://www.instagram.com/p/CKd4cP4g4Q3/?igshid=7ta8j6zme2zl; https://www.instagram.com/p/CLeF7dBgQcF/;
4. білім бөлімінің сайтына сілтеме - https://kst-goo.kz/ru/19-novosti/3365-al-ternativnye-formy-ustrojstva-detej-sirot-i-detej-ostavshikhsya-bez-popecheniya-roditelej-v-sem-i-grazhdan-rk
5. балаларды мектепке дейінгі балалар ұйымына қабылдау бойынша білім бөлімінің сайтына сілтеме (видео нұсқаулық): https://kst-goo.kz/ru/19-novosti/3396-videoinstruktsiya-dlya-zaklyucheniya-elektronnogo-dogovora-roditelyami-v-do;
6. 02.2021 ж. «Біздің Қостанай» газетінде «Балаға отбасын сыйла!» мақаласы.

Білім бөлімінің сайтында және білім беру ұйымдарының интернет-ресурстарында мемлекеттік қызмет көрсету бойынша ақпарат үнемі жаңартылып, мемлекеттік стандарттар орналастырылды.

2021 жылғы 1 сәуірден бастап «Сакура» ақпараттық жүйесі арқылы «Жалпы білім беретін мектептердегі білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жекелеген санаттарына тегін және жеңілдікпен тамақтандыруды ұсыну», «Мемлекеттік білім беру мекемелеріндегі білім алушылар мен тәрбиеленушілердің жекелеген санаттарына қала сыртындағы және мектеп жанындағы лагерьлерде демалуы үшін құжаттар қабылдау және жолдама беру» 2 мемлекеттік қызмет көрсетіледі.

Мемлекеттік қызмет көрсету мерзімдерін бұзу және шағымдар жоқ.

Мемлекеттік қызмет көрсету сапасын арттыру мәселесі білім бөлімінің тұрақты бақылауында.

Мәселелері.

 -        «Электрондық үкімет» порталында, «ХҚКО» АЖ-да «Балаларға қосымша білім беру бойынша қосымша білім беру ұйымдарына құжаттар қабылдау және оқуға қабылдау» мемлекеттік қызметінің қолжетімсіздігі. Осы мәселе бойынша Қостанай облысы Мемлекеттік қызмет Агенттігінің Департаменті ҚР Мемлекеттік қызмет істері агенттігінің атына хат жолдады.

- «Сакура» АЖ «Бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім беру ұйымдары арасында балаларды ауыстыру үшін құжаттарды қабылдау» мемлекеттік көрсетілетін қызметі бойынша: «Электрондық мектеп» есептен шығару талонының электрондық көшірмесі жоқ, www.egov.kz веб-порталда өтініш беру мүмкіндігі жоқ, мектепке қабылдау үшін қажетті жеке құжаттар стандартының тізбесінде жоқ (оқу жылының қорытындысы бойынша бір сыныптан екінші сыныпқа ауыстыруды және тиісті сыныпқа қабылдауды тексеруді жүзеге асыруға арналған үлгерім табелі, денсаулық паспорты);

-  «Мектепке дейінгі білім беру ұйымдарына құжаттарды қабылдау және балаларды қабылдау» мемлекеттік қызметі бойынша ҚР БҒМ АЖО жүйесі (автоматтандырылған жұмыс орны) арқылы баланы мектепке дейінгі ұйымға қабылдау кезінде көрсетілетін қызметті берушінің аталған мемлекеттік қызметті аяқтауға мүмкіндігі жоқ (көрсетілетін қызметті алушының egov арқылы электрондық өтінім беру мүмкіндігі бар, алайда көрсетілетін қызметті беруші. яғни, бөбекжай ҚР БҒМ АЖО-да (автоматтандырылған жұмыс орны) мемлекеттік қызмет көрсетуге мүмкіндігі жоқ, себебі іс-әрекеттер белсенді емес – қызмет алушылардың құжаттарын көруге, қызметті аяқтауға мүмкіндік жоқ), қазіргі уақытта бұл қызмет «indigo: электрондық балабақша» АЖ арқылы ұсынылады;

-  4 мемлекеттік қызметтің «электрондық үкімет» порталымен интеграциясы жоқ, осыған байланысты қағаз түрінде ұсынылады («Бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім беру ұйымдарына денсаулығына байланысты ұзақ уақыт бойы бара алмайтын балаларды үйде жеке тегін оқытуды ұйымдастыру үшін құжаттарды қабылдау», «Қорғаншыларға немесе қамқоршыларға жетім баланы (жетім балаларды) және ата-анасының қамқорлығынсыз қалған баланы (балаларды) асырап-бағуға жәрдемақы тағайындау», «Баланы (балаларды) қабылдаушы отбасына тәрбиелеуге беру және оларды асырауға ақшалай қаражат төлеуді тағайындау», «Балаларға қосымша білім беру бойынша қосымша білім беру ұйымдарына құжаттар қабылдау және оқуға қабылдау»);

Мемлекеттік қызмет көрсету үдерістерін оңтайландыру және автоматтандыру мақсатында, сондай-ақ проблемаларды шешу және порталмен техникалық проблемаларды жою бойынша шаралар қабылдау үшін білім бөлімі жыл сайын ҚР Мемлекеттік қызмет істері агенттігінің Қостанай облысы бойынша департаментіне, «ҰАТ» АҚ, қалалық әкімдікке, облыстың білім басқармасына хат жолданады ( 02.11.2020 ж., № 03-20/4752,   11.09.2020 ж., №03-20/3546, 08.09.2020 г.,№ 03-20/3497,  14.08.2020 ж., № 03-20/3024, 24.06.2020 ж., № 03-20/2322, 29.04.2020 ж., 03-20/811, 28.02.2020 ж., 03-20/-811, 21.02.2020 ж., 03-20/728, 20.02.2020 ж., 03-20/702,  17.01.2020 ж., 03-20/149, 20.11.2019 ж.03-20/3695).

«Рұқсат беру функцияларын іске асыру»

Білім бөлімі рұқсат беру функцияларын іске асырмайды.

«Бақылау функцияларын іске асыру»

Білім бөлімі бақылау функцияларын іске асырмайды.

«Білім бөлімінің ұйымдастырушылық-басқарушылық қызметінен туындайтын өзге де мәселелер»

2021 жылғы 1 қаңтардан бастап 2021 жылғы 31 наурызға дейінгі кезеңге Қостанай қаласының білім бөліміне жеке және заңды тұлғалардан 137 өтініш түсті, оның ішінде: 116 – өтініш, 2 – шағым, өзге де өтініштер – 19.  
Өтініштердің сипатын талдау кезінде барлық өтініштер білім беру мәселелеріне қатысты екендігі анықталды.

124 өтініш қаралды (қанағаттандырылғаны – 104, түсіндірілгені – 17, қанағаттандырудан бас тартылды. - 1, Заңның 14 бабының 7 тармағына сәйкес өтінішті қарау тоқтатылды - 2, құзыреті бойынша басқа мемлекеттік органдарға қайта жолданды - 5, жасырын өтініш қараусыз есептен шығарылды - 0).

Сыбайлас жемқорлық тәуекелдерінің алдын алу мақсатында білім бөлімінде 2021 жылға арналған сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-шаралар жоспары бекітілді.

Бірінші басшылар үшін құнды және моральдық сыбайлас жемқорлыққа қарсы бағдарлар жүйесін құру және «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы» ҚР Заңын сақтау арқылы білім беру саласы ұйымдарында сыбайлас жемқорлықтың кез келген көріністеріне төзбеушілік атмосферасына қол жеткізу мақсатында Қостанай қаласының білім беру ұйымдары басшыларының сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл жөніндегі дербес жауапкершілігін жүктеу туралы 2021 жылғы 08 қаңтардағы Білім беру бөлімі басшысының бұйрығы шығарылды.

Білім бөліміне құқықтық білім мектебінің жұмыс жоспары бекітілді (ББ 13.01.2021 жылғы №16 бұйрығы), оған сәйкес жұмыстың барлық негізгі бағыттары бойынша онлайн - семинарлар өткізіледі, нормативтік-құқықтық құжаттарды түсіндіру жүргізіледі.

«Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы» ҚР Заңының 16-бабының 3-тармағын орындау мақсатында квазимемлекеттік сектор субъектілерінде сыбайлас жемқорлыққа қарсы комплаенс институтын ұйымдастыру бойынша білім бөлімінің басшысы 2021 жылғы 10 наурыздағы № 276 бұйрық шығарды, Қостанай қаласының мемлекеттік білім беру кәсіпорындарында комплаенс-қызметтерінің функциясын орындауға жауапты тұлға, бас маман А. Б. Жолтаев тағайындалды.

Мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыруды талдау бойынша жұмыстар жүргізіледі, сондай-ақ қолданыстағы заңнаманы түсіндіру бойынша жұмыстар жүргізіледі.

«Ашық бюджеттердің интерактивті картасы» жобасы шеңберінде «Қостанай қаласы әкімдігінің білім бөлімі» ММ халыққа ашық қолжетімді ведомстволық бағынысты білім беру ұйымдарының бюджеттік есептілігін publicbudget.kz интернет-порталда уақтылы орналастыру және жаңарту мониторингін жүргізеді.

Барлық білім беру ұйымдарында «Адал Ұрпақ» клубтары жұмыс істейді. Осы бағдарлама шеңберінде білім беру ұйымдарында жыл бойы бекітілген жоспарға сәйкес ай сайынғы іс-шаралар өткізіледі. 2020-2021 оқу жылының қыркүйек айында қаланың 36 мектебінде жалпы саны 639 оқушыдан тұратын «Адал Ұрпақ» ерікті патриоттық клубтары ашылды. Әр мектепте «Парасатты азамат» бұрыштары құрылған. Ай сайын қала мектептерінен есептік құжаттарды жинау және өңдеу және мектеп ортасында сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру бойынша білім басқармасына есепті дайындау жүргізіледі.

Қостанай қаласының білім беру ұйымдарында ай сайын «Парасаттылық сабағы» сабақтары өткізіледі, олар жоғары сынып оқушыларында әділдік, парасаттылық және сенім сияқты жалпыадамзаттық құндылықтарды қалыптастыруға және бекітуге ықпал етеді.

Сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық фактілері жоқ.

 Сыбайлас жемқорлық тәуекелдеріне ішкі талдау жүргізу қорытындысы бойынша жұмыс тобы келесі ұсыныстар жасады:

1. Білім бөлімінің мемлекеттік қызметшілеріне мемлекеттік қызмет туралы заңнаманы және мемлекеттік қызметшілердің Әдеп кодексін сақтау.
2. Жауапты тұлғаларға білім бөлімінің ресми интернет-ресурсында орналастырумен немесе баспа басылымдарында жариялаумен сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтардың алдын алу бойынша түсіндіру жұмысын жүргізу.
3. Мектепке дейінгі білім беру секторы, бала құқықтарын қорғау секторы, жалпы орта білім беруді дамыту секторы және білім беру қызметтерінің сапасын ішкі бақылау мемлекеттік қызмет көрсету кезінде заңнаманы сақтау, бұқаралық ақпарат құралдарында жариялаумен халық арасында тұрақты түсіндіру жұмысын жүргізу.
4. Жауапты тұлғалар азаматтар мен заңды тұлғалардың өтініштерін қарау мерзімдеріне бақылауды күшейту.